âNie moďż˝na podrďż˝owaďż˝,
nie maj�c sta�ego punktu
zaczepienia, (âŚ) do ktďż˝rego
zawsze wracasz.â
Bruce Chatwin
Byďż˝ ďż˝rodek zimy, gdy wybieraďż˝am ofertďż˝ *zagranicznych kursďż˝w jďż˝zykowych dla nauczycieli. I znalazďż˝am: âTechniki Dramy w Nauczaniu Jďż˝zyka Angielskiegoâ miejsce - Exeter. Pasuje â pomyďż˝laďż˝am. Tylko âGdzie jest to Exeter?â Szukam na mapie - OK poďż˝udniowo-zachodnia Anglia, jeszcze mnie tam nie widzieli â jadďż˝â.
I oto here I am: a przede mnďż˝ ⌠no nie! Tego to siďż˝ w Anglii nie spodziewaďż˝am: zieleďż˝, palmy, dywany kwitnďż˝cych hortensji, roďż˝linno�� jakby przeniesiona z doniczek Polskich domďż˝w; wzgďż˝rza i dziki las â widok zapierajďż˝cy dech w piersiach: to tak wyglďż˝da Kampus w Exeter w Devon? Super!!
Hortensje na kampusie/fot. autorka
Ale Devon to takďż˝e rozlegďż˝e wzgďż˝rza Parku Narodowego Dartmoor ze stadami niemal dzikich kucy; to www.callomega.biz piďż˝kna i (szeroka jak Wisďż˝a, ale czystsza) rzeka Dart. Na jej lewym brzegu, w okolicach malowniczo poďż˝oďż˝onego, portowego miasteczka Dartmouth, na wzniesieniu, znajduje siďż˝ willa, w ktďż˝rej swe ostatnie dni spďż˝dziďż˝a Agatha Christie, a gdzieďż˝ dalej rozgrywaďż˝ siďż˝ dramat Psa Baskervillďż˝w. W Dartmouth, z kolei, cumowaďż˝ statek Mayflower, zanim wypďż˝yn�� z grupkďż˝ uciekinierďż˝w - ofiar przeďż˝ladowaďż˝ religijnych w rejs do Ameryki Pďż˝nocnej (fakt, ďż˝e daďż˝o to poczďż˝tek kolejnym przeďż˝ladowaniom â to juďż˝ zgoďż˝a osobny temat).
Miasteczko Dartmouth/fot. autorka
Zmierzajďż˝c w kierunku zachodnim wkraczamy do Kornwalii - najdalej na zachďż˝d wysuniďż˝tej cz�� Wielkiej Brytanii bezpoďż˝rednio otwierajďż˝cej siďż˝ na Ocean. Z jakichďż˝ powodďż˝w wojska Cesarstwa Rzymskiego tu nie dotarďż˝y, dziďż˝ki czemu rdzenni mieszkaďż˝cy tego regionu â Celtowie â przetrwali. Kornwalia to rďż˝wnieďż˝ Projekt Eden â jedyny w swoim rodzaju w Europie wybudowany z takim rozmachem Park Botaniczny odtwarzajďż˝cy strefy roďż˝linne z caďż˝ego ďż˝wiata. Nad samym brzegiem Atlantyku poďż˝oďż˝one jest miasteczko Tintagle - âjedno z wielu miejscâ, gdzie urodziďż˝ siďż˝ legendarny Krďż˝l Artur â bohater reprezentujďż˝cy cechy (wďż˝wczas) dla Brytyjczykďż˝w najcenniejsze: honor, odwagďż˝ i niezďż˝omno��. Sklepiki z pamiďż˝tkami oferujďż˝ tu wszystko, co zwiďż˝zane z celtyckim dziedzictwem narodowym.
Podziwiam Brytyjczykďż˝w za umiejďż˝tno�� zachowania swoistego klimatu, kultury i wszystkiego co REGIONALNE: poczďż˝wszy od architektury pielďż˝gnujďż˝cej kaďż˝dy szczegďż˝, a skoďż˝czywszy na domowych wypiekach, sďż˝odyczach i sklepikach, w ktďż˝rych czas jakby siďż˝ zatrzymaďż˝ w minionej epoce. W przeciwieďż˝stwie do âkultu przeszďż˝oďż˝ciâ, spoďż˝eczeďż˝stwo Wielkiej Brytanii jest nowoczesne, wielokulturowe i tolerancyjne.
W kraju, w ktďż˝rym Koďż˝ciďż˝ Anglikaďż˝ski jest formalnie zwiďż˝zany z paďż˝stwem, ponad poďż˝owa Brytyjczykďż˝w (deklarujďż˝cych siďż˝ jako chrzeďż˝cijanie) nie uczestniczy w naboďż˝eďż˝stwach. Dwie trzecie Brytyjczykďż˝w nie ma ďż˝adnego fizycznego zwiďż˝zku z koďż˝cioďż˝em. Brytyjczycy to spoďż˝eczeďż˝stwo post-chrzeďż˝cijaďż˝skie. I jakoďż˝ nie zauwaďż˝yďż˝am, aby w tym âďż˝wiecie bez Bogaâ kraj byďż˝ pogr��ony w otchďż˝ani zďż˝a. Przeciwnie: Brytyjczycy to narďż˝d niezwykle uprzejmy, kulturalny i radosny. Widaďż˝ du�� troskďż˝ o ludzi niepeďż˝nosprawnych, przejawiajďż˝cďż˝ siďż˝ w przyjaznej architekturze (ďż˝agodne podjazdy) oraz w liczbie osďż˝b korzystajďż˝cych z elektrycznych wďż˝zkďż˝w inwalidzkich i psďż˝w przewodnikďż˝w osďż˝b niewidomych. Nas Polakďż˝w najbardziej chyba zaskakuje kultura na drogach i to, ďż˝e kierowcy przepuszczajďż˝ pieszych na przejďż˝ciach: ogďż˝lnie â na drogach (i w nocnych klubach) jest bezpieczniej.
Nikogo tu nie dziwi wystawa rďż˝kodzieďż˝a w koďż˝ciele, czy budynek koďż˝cioďż˝a â przeksztaďż˝cony w pub. Fundusze koďż˝cielne pokrywane sďż˝ w CAďż˝Oďż˝CI ZE SKďż˝ADEK WIERNYCH. Z pewnoďż˝ciďż˝ osobnym tematem jest rosnďż˝ca liczba przedstawicieli wyznaďż˝ niechrzeďż˝cijaďż˝skich w Wielkiej Brytanii, co staje siďż˝ palďż˝cym problemem takďż˝e w zjednoczonej Europie: jak integrowaďż˝ mniejszoďż˝ci etniczne, aby nie dopuďż˝ciďż˝ do tragedii na tle religijnym, rasowym, czy ďż˝wiatopoglďż˝dowym.
Rzeka Dart i dom Agaty Christie/fot. autorka
I taki jest, miďż˝dzy innymi, cel tego podrďż˝owania po Europie : poznanie ludzi z innych krajďż˝w, innych obyczajďż˝w i mentalnoďż˝ci; przekonanie siďż˝ , ďż˝e nas Europejczykďż˝w ��czďż˝ wspďż˝lne korzenie grecko-ďż˝aciďż˝skiej i chrzeďż˝cijaďż˝skiej cywilizacji oraz bezcenne zdobycze oďż˝wiecenia. ďż˝e caďż˝a idea udziaďż˝u w miďż˝dzynarodowych kursach jďż˝zykowych nie ogranicza siďż˝ jedynie do rozwijania kompetencji lingwistycznych (co jest oczywiste). âUnia Europejska to ciďż˝gďż˝e tworzenie od nowa cywilizacjiâ (Jadwiga Staniszkis w programie TVN24 19.08.2012), to przeďż˝amywanie stereotypďż˝w i uprzedzeďż˝, to nawiďż˝zywanie miďż˝dzynarodowych kontaktďż˝w i przyjaďż˝ni scalajďż˝cych Europďż˝ lepiej, niďż˝ to âsiďż˝ udajeâ niektďż˝rym politykom. Relacje nawiďż˝zane w trakcie czysto towarzyskich, miďż˝dzynarodowych imprez sďż˝ bardziej szczere i naturalne, niďż˝ narzucona poprawno�� polityczna w trakcie formalnych debat.
I tylko ďż˝al, ďż˝e Polska nadal mentalnie odstaje od Europy, ďż˝e postrzegana jest g��wnie w kategoriach korupcji i picia wďż˝dki. Maďż˝o kto z obywateli Europy orientuje siďż˝ w walorach przyrodniczo-geograficznych Polski, czy osiďż˝gniďż˝ciach Polakďż˝w w nauce, literaturze czy sztuce. Szkoda, ďż˝e w pewnym sensie ciďż˝gle jesteďż˝my âzaďż˝ciankiem Europyâ. Ale, czy nie mamy w tym swego udziaďż˝u?
Ma�gorzata K�osowicz:
anglistka, biolo�ka, nauczycielka w ZS nr 2 w Szczecinku
*wyjazd na kurs doskonalenia zawodowego dla nauczycieli w Exeter zostaďż˝ dofinansowany ze ďż˝rodkďż˝w Komisji Europejskiej (KE) w ramach programu âUczenie siďż˝ przez caďż˝e ďż˝ycieâ; wy��cznďż˝ odpowiedzialno�� za tre�� publikacji ponosi wydawca; KE nie odpowiada za wykorzystanie tych informacji w jakikolwiek sposďż˝b (chďż˝tnie udzielďż˝ wskazďż˝wek, co do ubiegania siďż˝ o dofinansowanie wyjazdu; moďż˝na siďż˝ ze mnďż˝ kontaktowaďż˝ drogďż˝ e-mailowďż˝: mklosowicz@op.pl) www.ipcexeter.co.uk: oficjalna strona szkoďż˝y jďż˝zykowej International Project Centre zajmujďż˝cej siďż˝ organizowaniem miďż˝dzynarodowych kursďż˝w jďż˝zykowo-metodycznych dla nauczycieli z caďż˝ej Europy